Sáng ngày 05/07/2021 (nhằm ngày 26/05 năm Tân Sửu), trước tình hình dịch bệnh Covid-19 tại Hải Phòng cơ bản đã được kiểm soát, đại diện chư tôn đức BTS GHPGVN huyện Tiên Lãng, thành phố Hải Phòng đã trang nghiêm, thành kính tổ chức Lễ tưởng niệm 70 năm Đại đức Liệt sỹ Thích Thanh Tại viên tịch (25/05 năm Tân Mão – 1951 – 25/05 năm Tân Sửu – 2021) tại chùa Đông Ninh ( Hà Lâu tự), thôn Đông Ninh, xã Tiên Minh, huyện Tiên Lãng, thành phố Hải Phòng.
Chùa Đông Ninh là ngôi chùa được khởi dựng cách đây 600 năm, chùa còn lưu giữ tấm bia đá “ Hà Lâu tự bi ký” dựng năm Hưng Trị thứ 2 (1589) và lưu trữ nhiều di vật quý thời Mạc như hai đôi thành bậc bằng đá nhỏ ở trước cửa nhà tiền đường, pho tượng đá được đặt ở góc phải trước hậu cung. Ngoài ra, chùa còn bảo tồn được cây “ Thạch thiên đài trụ bi ký” trạm rồng và một số tượng pháp mang phong cách nghệ thuật thời Lê Trung Hưng. Đặc biệt, chùa Đông Ninh hiện lưu giữ một pho tượng tạc bằng đá, mô tả người có dáng quan văn, ngồi xếp bằng, hai tay đặt trước bụng, tượng cao 82cm, thân tượng có khắc ghi niên đại hoàn thành năm 1535.
Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, cùng với tinh thần đấu tranh của quân và dân huyện Tiên Lãng, sư trụ trì Đại đức Thích Thanh Tại ( đệ tử của cố HT. Thích Thanh Lãng) đã kiên cường đấu tranh với địch và đã anh dũng hy sinh, được Nhà nước công nhận là liệt sỹ. Với những thiết chế văn hoá cổ, có giá trị nghiên cứu sâu sắc về lịch sử, văn hoá truyển thống. Năm 2006, chùa Đông Ninh đã được UBND thành phố công nhân là Di tích Lịch sử – Văn hoá.
Thượng toạ Thích Quảng Minh – Trưởng Ban trị sự GHPGVN huyện Tiên Lãng chia sẻ: Hoà thượng Thích Thanh Lãng là thầy nghiệp sư của Đại đức Thích Thanh Tại. Năm 1947, Hoà thượng cho phép Đại đức Thích Thanh Tại về trông nom chùa Đông Ninh ( Hà Lâu), thôn Đông Ninh, xã Tiên Minh, huyện Tiên Lãng. Lúc đó, chùa được chọn làm cơ sở Uỷ ban kháng chiến của xã Tiên Minh. Hoà thượng đưa đại đức về trông coi chùa vào thời gian này với mong muốn đại đức ở lại chùa để giúp đỡ và nuôi giấu bộ đội du kích tham gia hoạt động cách mạng.
Năm 1951, sau khi bị chỉ điểm, thực dân Pháp xông vào càn quét chùa. Lúc này, Đại đức Thích Thanh Tại đã đưa bộ đội du kích xuống hầm Tam Bảo trú ẩn, đậy nắp hầm cẩn thận, nhằm đảm bảo an toàn tính mạng cho quân dân du kích. Khi quân giặc Pháp ập tới, chúng đã tra khảo đại đức, hỏi đại đức về nơi ẩn lấp của bộ đội Việt Minh, nhưng đại đức nhất quyết không khai, nên bọn chúng đã ra tay tàn sát đại đức một cách dã man ngay tại trước sân chùa. Tối ngày 25/05 năm Tân Mão – 1951, khi quân giặc rút khỏi chùa, bộ đội du kích đã làm thủ tục chôn cất đại đức trước niềm tiếc thương vô hạn.
Thượng toạ Thích Quảng Minh chia sẻ thêm: Hoà thượng Thích Thanh Lãng là người con duy nhất trong gia đình, thân mẫu của Hoà thượng đã được Đảng và Nhà nước truy tặng danh hiệu “Mẹ Việt Nam anh hùng”. Trong các cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm, Hòa thượng với vai trò là Chủ tịch hội Tăng gia cứu Quốc của huyện Tiên Lãng và tham gia Mặt trận Việt Minh, Hòa thượng đã động viên tăng Ni, Phật tử trong huyện tham gia kháng chiến cứu quốc và chính Hòa thượng là tấm gương sáng cho hoạt động ủng hộ kháng chiến. Ngoài Hòa thượng được Nhà nước phong tặng liệt sỹ, cả 3 đệ tử của Hoà thượng cũng là liệt sỹ. Đó là: Đại đức Thích Quảng Tại, đại đức Thích Quảng Tuệ và đại đức Thích Quảng Hợp. Ngoài ra, pháp đệ cùa Hoà thượng là Hoà thượng Thích Nguyên Uyển cũng được Nhà nước phong tặng Liệt sỹ.
Trong chiến tranh, chùa được vận động làm tiêu thổ, để giặc Pháp không làm nơi đồn trú; Hoà thượng đã vận động các chùa trong huyện tháo cánh cửa, hoành phi, câu đối, đóng áo quan chôn cất bộ đội du kích. Ngoài ra, Hoà thượng còn đứng ra tổ chức các buổi lễ truy điệu, lễ cầu siêu cho các chiến sỹ bộ đội hy sinh trong cuộc chiến tranh chống thực dân Pháp khốc liệt.
Để tưởng nhớ tới công lao của cố Đại đức Thích Thanh Tại đã anh dũng hy sinh trong cuộc chiến tranh chống thực dân Pháp, bảo vệ cho Độc lập, chủ quyền của Đất nước, đại diện chư tôn đức Ban trị sự GHPGVN huyện Tiên Lãng, cùng Sư cô Thích Tịnh Hân – Trụ trì chùa Đông Ninh đã trang nghiêm, thành kính tổ chức lễ tưởng niệm 70 năm cố Đại đức liệt sỹ Thích Thanh Tại viên tịch, đồng thời làm lễ cầu siêu cho tất cả các anh hùng liệt sỹ vị quốc vong thân qua các thời kỳ, hướng tới kỷ niệm 74 năm ngày thương binh liệt sỹ (27/07/1947 – 27/07/2021).
Sau đây là một số hình ảnh ghi nhận:
